Inzet van ZZP’ers in de horeca
Bij de inzet van ZZP'ers bestaat het risico dat de Belastingdienst deze ZZP'er als een werknemer (schijnzelfstandige) aanmerkt. Dit kan leiden tot verschillende (juridische, fiscale en financiële) gevolgen. Zo kan de Belastingdienst correcties, naheffingen en boetes opleggen en kan de Nederlandse Arbeidsinspectie boetes opleggen voor het niet naleven van arbeidsrechtelijke verplichtingen. Bij een schijnzelfstandige is het volledige (beschermende) arbeidsrecht van toepassing op de werkrelatie (rechtsverhouding), en kunt u achteraf geconfronteerd worden met claims en/of hogere kosten dan verwacht.
Inzet ZZP’ers in de horeca
In de horecabranche wordt met regelmaat met ZZP'ers gewerkt. Het kan ook noodzakelijk zijn om ZZP'ers in te schakelen om aan de wisselende personeelsbehoeftes te voldoen en eventuele personeelstekorten op te vangen. Snelle inzetbaarheid en flexibiliteit zijn uiteraard aantrekkelijke voordelen voor horecaondernemers.
Vanwege de wijzigingen per 1 januari 2025 (de Belastingdienst is begonnen met handhaven op schijnzelfstandigheid), hebben de meeste horecaondernemingen inmiddels in kaart gebracht welke externe partijen worden ingeschakeld en is deze samenwerking heroverwogen en/of aangepast.
Uit de cijfers van het CBS blijkt overigens dat er inmiddels minder ZZP'ers worden ingezet (in de horecasector heeft meer dan 55% van de ondernemers te kennen gegeven dat zij verwachten de komende tijd minder ZZP'ers in te huren). Deze ontwikkeling is (mede) het gevolg van de handhaving op schijnzelfstandigheid.
Ontwikkelingen en Wet VBAR
Op dit moment is de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie) nog van kracht. Deze wet bepaalt wanneer iemand als zelfstandige wordt aangemerkt en wanneer niet. De discussie over het bereik van het werknemersbegrip is actueel en het is lang niet altijd duidelijk of sprake is van schijnzelfstandigheid. Het wetsvoorstel VBAR (Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelatie en Rechtsvermoeden) zal daarin verandering moeten brengen.
Het kabinet zet een volgende stap in de aanpak van schijnzelfstandigheid. Onlangs, op 7 juli 2025, is het wetsvoorstel VBAR naar de Tweede Kamer gestuurd. De beoogde invoeringsdatum is 1 juli 2026. De bedoeling van deze wet VBAR is niet een volledig nieuw systeem te introduceren, maar om de bestaande beoordelingscriteria (wel of niet ZZP'er) te verduidelijken. In het wetsvoorstel wordt overigens benadrukt dat, wanneer de kenmerken van "werknemerschap" zwaarder wegen dan die van "ondernemerschap", er sprake zal zijn van een arbeidsovereenkomst.
Gezichtspunten en geen rangorde
Er zijn verschillende criteria/gezichtspunten om te beoordelen of er al dan niet sprake is van een arbeidsrelatie. Op internet circuleren diverse checklists om na te gaan of er mogelijk sprake is van schijnzelfstandigheid. In de praktijk rees de vraag of er een volgorde aangebracht moest worden in deze beoordelingscriteria. Deze discussie heeft een extra impuls gekregen na het "Uber-arrest" van de Hoge Raad begin 2025.
In het Uber-arrest is bevestigd dat er geen rangorde geldt tussen de verschillende beoordelingscriteria (gezichtspunten) bij de beoordeling van de arbeidsrelatie. Alle omstandigheden, waaronder het extern ondernemerschap, moeten gelijkwaardig worden meegewogen. Dit is inmiddels ook meegenomen in het wetsvoorstel VBAR van 7 juli 2025.
Minimumuurtarief
In het wetsvoorstel van 7 juli 2025 is een zogenaamd "rechtsvermoeden" toegevoegd. Wanneer een opdrachtnemer minder dan €36 per uur verdient (prijspeil: 1 januari 2025), wordt vermoed dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. In eerdere versies van het wetsvoorstel lag deze grens overigens op €33 per uur.
Wet VBAR of zelfstandigenwet?
De Wet VBAR is op dit moment nog niet ingevoerd en of deze daadwerkelijk komt, is nog niet helemaal zeker. Direct na het indienen van het wetsvoorstel hebben enkele Tweede Kamerleden al aangekondigd dat zij blijven werken aan een alternatief: de zelfstandigenwet. Dat voorstel kiest weer een andere insteek en legt andere accenten.
Wij houden de ontwikkelingen in de gaten!